Фільтраваць
Імёны
Падзеі
Помнікі
Рэгіён
Прадметы
Установы
Спадчына: Рэвалюцыянеры

Марыя Маісееўна Эсен нарадзілася 3 снежня 1872 г. у г. Брэст-Літоўску Гродзенскай губерні (цяпер Брэст) у сям’і дробнага чыгуначнага служачага. У хуткім часе сям’я яўрэя Маісея Бярцынскага і немкі Эсен пераехала ў Самару. У сям’і было пяцёра дзяцей, усе яны ўзялі прозвішча маці. Марыя Эсен закончыла прыходскую школу, курсы медсясцёр, па прызыву Л. М. Талстога паехала ў вёску аказваць дапамогу сялянам.

Іван Сцяпанавіч Патаповіч нарадзіўся 11 ліпеня 1911 г. у вёсцы Рачканы Слуцкага павета Мінскай губерні (цяпер Ляхавіцкага раёна Брэсцкай вобласці) у вялікай патрыярхальнай сялянскай сям’і. Дзеці змалку прывучаліся да працы, дапамагалі па гаспадарцы.

Аляксандр Самойлавіч Мартынаў (Саул Самуілавіч Пікер) нарадзіўся 24 снежня 1865 г. у г. Пінску Мінскай губерні (цяпер Брэсцкай вобласці) у сям’і купца, які гандляваў лесам. Вучыўся ў рэальным вучылішчы. З юнацтва захапіўся рэвалюцыйнымі ідэямі. «Я пошёл пропагандировать крестьян, сплавлявших плоты по Припяти. Когда я весьма непочтительно отозвался о царе, крестьяне решили меня утопить и бросили меня с плота в воду», — так Аляксандр Мартынаў напісаў у аўтабіяграфіі.

Пачатак ХХ ст. характарызуецца ростам рабочага руху, адбываўся пераход ад эканамічнай барацьбы да палітычнай, накіраванай на звяржэнне царскага самадзяржаўя. Гучным рэхам прагрымелі падзеі Крывавай нядзелі 9 студзеня 1905 г. Актыўна мітынгавалі і баставалі рабочыя і г. Брэст-Літоўска (цяпер Брэст) Гродзенскай губерні.

Дзейнасць У. І. Леніна, непасрэдна звязаная з Беларуссю, з’яўлялася часткай яго велізарнай, карпатлівай работы, падпарадкаванай адзінай задачы пабудовы сацыялістычнага грамадства. У яго працах больш за 400 выказванняў, тэлеграм, запісак і іншых дакументаў, якія датычаць Беларусі. Першае ўпамінанне беларускага рэгіёна (Гродзенская губерня) з’явілася ў рабоце «Объяснение закона о штрафах, взимаемых с рабочих на фабриках и заводах» (1895). Вялікае значэнне надаваў распаўсюджванню марксізму і развіццю пралетарскага руху ў Беларусі. Выданні У. І. Леніна паліцыя знаходзіла пры вобысках у Мінску, Брэсце, Віцебску, Гомелі, Магілёве, Полацку, Оршы і іншых гарадах і мястэчках.

Іван Сцяпанавіч Патаповіч (Янка Чабор) нарадзіўся 11 ліпеня 1911 года ў вёсцы Рачканы Слуцкага павета Мінскай губерні (цяпер Ляхавіцкага раёна Брэсцкай вобласці) у вялікай патрыярхальнай сялянскай сям’і. Дзеці змалку прывучаліся да працы, дапамагалі па гаспадарцы.

Першапачатковую адукацыю Іван атрымаў у польскай школе ў роднай вёсцы, паступіў у чацвёрты клас Віленскай беларускай гімназіі. Разам з ім вучыўся Якуб Міско (1911–1981), які стаў журналістам, пісьменнікам, заслужаным дзеячам культуры БССР (1967). Якуб Герасімавіч запомніў Івана як высокага, хударлявага хлопца, з адкрытым тварам, у рагавых акулярах. Ён быў прыветлівы, вучыўся старанна. У час вучобы захапіўся беларускай літаратурай, асабліва любіў вершы Янкі Купалы і Якуба Коласа. Іван Патаповіч скончыў гімназію ў 1931 годзе, затым вучыўся ў Віленскім універсітэце. Студэнтам стаў членам КПЗБ, вёў прапагандысцкую работу сярод студэнтаў-беларускаў.

Анатоль Адамавіч Альшэўскі нарадзіўся 4 ліпеня 1904 года ў мястэчку Бяроза-Картузская Пружанскага павета Гродзенскай губерніі (цяпер г. Бяроза Брэсцкай вобласці) у сям’і служачых. Бацька, Адам Іванавіч Альшэўскі, у канцы ХIХ ст. быў пісарам у Шэнеўскай воласці Пружанскага павета, потым Альшэўскія жылі ў Бярозе-Картузскай, дзе бацька служыў у валастным архіве.

Рыгор Майсеевіч (сапраўднае Гірш Моўшавіч) Ляплеўскі нарадзіўся 1 мая 1889 года ў г. Брэст-Літоўску Гродзенскай губерніі (цяпер горад Брэст) ў яўрэйскай шматдзетнай (9 дзяцей) сям’і.

Вера Захараўна Харужая нарадзілася 27 верасня 1903 года ў г. Бабруйску (цяпер у Магілёўскай вобласці) ў сям’і служачага. У хуткiм часе сям’я пераехала ў г. Мазыр.

Канстанцiн Калiноўскi нарадзiўся 2 лютага (па старым стылi 21 студзеня) 1838 года ў в. Мастаўляны Гродзенскага павета (цяпер тэрыторыя Польшчы).

Старонка 1 з 2