Пасля далучэння Заходняй Беларусi да БССР актывізавалася культурнае жыццё. Малады этнограф Генадзь Іванавіч Цітовіч (1910–1986), выпускнік Віленскай кансерваторыі, які працаваў тады ў музычным аддзеле радыёкамітэта Баранавіцкай вобласці, кансультантам Дома народнай творчасці, зацікавіўся харавым калектывам у Вялікім Падлессі, лірычныя песні кранулі яго душу.

Песні, якія нараджаліся ў Вялікім Падлессі, прыносіліся ў гэтую вёску, прыжываліся ў ёй, набывалі выгляд тыповай двухгалосай песні, якую спяваюць хорам. Асаблівасць была тая, што роля харыста не зводзілася да пасіўнага спявання, харыст з’яўляўся запявалам і падгалоскам, песня тэатралізавалася. Хор вёскі захоўваў самабытнасць народнага выканання, яго імправізацыйную вольнасць і чысціню выканання.

Г. І. Цітовіч аграніў, прымусіў пералівацца ўсімі фарбамі свой галоўны твор — Падлескі хор. З асяроддзя харыстаў быў абраны кіраўнік калектыву — Васіль Пятух, які лепш за іншых ведаў народную песню, граў на балалайцы і мандаліне. Спачатку харавы гурт складаўся з 18 чалавек, у канцы 1939 г. у ім налічвалася 30 удзельнікаў. Першая праграма складалася з рэвалюцыйных, лірычных і жартоўных песень. Першае выступленне адбылося ў сваёй вёсцы, потым на радыё, а пасля ўся рэспубліка слухала самабытны калектыў.

Г. І. Цітовіч часта наведваў Вялікае Падлессе, з 1940 г. ён аддаваў шмат часу і ўвагі культуры харавога спявання. Падлескаму калектыву пашчасціла быць удзельнікам Дэкады беларускага мастацтва ў Маскве (1940), што стала этапам у гісторыі яго існавання.

Вялікая Айчынная вайна спыніла работу хору. Нямецка-фашысцкія захопнікі адразу расстралялі калгасных актывістаў, сярод іх былі В. Пятух і іншыя актыўныя харысты. Пасля вызвалення (1944) дзейнасць хору аднавілася. Хор выступаў у вайсковых часцях, шпіталях, спяваў для насельніцтва гарадоў і вёсак.

Хор пад кіраўніцтвам Г. І. Цітовіча з 1944 г. значна вырас. У 1945 г. калектыў выступаў у Маскве на аглядзе мастацкай самадзейнасці. У 1945–1946 гг. хор знаходзіўся ў складзе Беларускай філармоніі. У разнастайным рэпертуары хору было каля 100 песень, асноўнае месца належала лірычным песням, песням каляндарна-абрадавага цыкла, народным баладам, багата было жартоўных песень з народнымі матывамі.

Восенню 1947 г. удзельнікі хору выступалі на сцэнах Маскоўскай кансерваторыі, Канцэртнай залы імя Чайкоўскага і інш. Калектыў пазнаёміўся і пасябраваў з маскоўскім хорам імя Пятніцкага, які прыязджаў у Падлессе.

Мастацкая практыка Г. I. Цітовіча ў Падлескім мастацкім калектыве стала асновай таго, што ў 1951 г. яму было даручана стварыць Дзяржаўны народны хор БССР. Асновай стылю і рэпертуару новага калектыву стала творчасць спевакоў з Вялікага Падлесся. Пасля пераезду ў Мінск, да апошніх дзён жыцця Генадзь Іванавіч працягваў заставацца апекуном, дарадчыкам Палескага калектыву. Г. І. Цітовічу былі прысвоены званні народнага артыста БССР (1955), народнага артыста СССР (1968), ганаровага калгасніка (1980).

З 1959 г. Падлескім хорам кіраваў Міхаіл Жук. Падлескі народны хор вёў вялікую канцэртную дзейнасць, з’яўляўся актыўным папулярызатарам і творцам беларускай народнай песні, выступаў ў Беларусі, Расіі, на Украіне. Хорам апекаваўся мясцовы калгас імя Леніна. У 1965 г. хору было прысвоена званне «Народны аматарскі калектыў». У гэты час у хоры было 50 спевакоў. Дыпламант I Усесаюзнага фестывалю самадзейнай мастацкай творчасці працоўных (1975–1977). У 1979 г. калектыў узнагароджаны Ганаровай граматай Вярхоўнага Савета БССР.

З цягам часу ў рэпертуары з’явілася каля 300 песень. Пераважна апрацоўкі беларускіх народных песень («Із-пад гор, з-пад гор», «Ой, у полі на раздоллі», «Расцвілася роза пры дарозе», «Рэчанька» і інш.), творы, што ўзніклі ў самім калектыве («Вёсачка Падлессе» Г. Цітовіча, «Нам прыслала Масква падкрапленне», «Падзяка», «Падлескія вячоркі» і інш.), песні беларускіх кампазітараў («Спявай, маё Палессе» М. Вайцяхоўскага, «Святочная» А. Туранкова, «Край Палескі» Ю. Талесніка і інш.).

З 2000 г. кіруе калектывам Вольга Мікалаеўна Якуніна. У складзе 23 удзельнікі ва ўзросце ад 18 да 63 гадоў. У калектыве ёсць дуэты, трыа і ансамблі, жаночы і мужчынскі хары, фальклорна-этнаграфічны ансамбль. У верасні 2013 г. хор прымаў удзел у праекце «Наперад у мінулае» тэлеканала «Беларусь-3». 6 снежня 2014 г. у Ляхавіцкім ГДК адбыўся канцэрт, прысвечаны 75-годдзю Падлескага народнага хору.

                                                                                             Матэрыялы падрыхтаваны ў 2019 г. Ляхавіцкай цэнтральнай раённай бібліятэкай імя Я. Купалы. Прытульчык Рыма Уладзіміраўна, бібліятэкар-бібліёграф

1. Падлескі народны хор / І. І. Татарыновіч // Культура Беларуси : энцыклапедыя : [у 6 т.]. Минск, 2015. Т. 6. С. 118.
2. Падлескі народны хор / Г. І. Лямачка // Беларускі фальклор : энцыклапедыя : у2 т. Мінск, 2006. Т. 2. С. 271–272.
3. Падлескі народны хор / Н. Л. Мяцеж // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі : у 5 т. Мінск, 1987. Т. 4. С. 136.
4. Падлескі народны хор / А. А. Ліснеўская // Беларуская ССР : кароткая энцыклапедыя : у 5 т. Мінск, 1981. Т. 4. С. 422.
5. Подлесский народный хор / А. А. Лисневская // Белорусская ССР : энциклопедия : в 5 т. Минск, 1981. Т. 4. С. 450.
6. Падлескі народны хор / А. А. Бальцэвіч // Беларуская савецкая энцыклапедыя : у 12 т. Мінск, 1975. Т. 8. С. 8.
7. Цітовіч Генадзь Іванавіч / Д. М. Жураўлёў // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі : у 5 т. Мінск, 1987. Т. 5. С. 477–478.
8. Пігулеўскі Мікалай Мікалаевіч / С. У. Русецкі // Культура Беларусі : энцыклапедыя : [у 6 т.]. Мінск, 2015. Т. 6. С. 170.
9. Дзяржаўны акадэмічны народны хор БССР / З. Я. Мажэйка, Л. С. Мухарынская // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі : у 5 т. Мінск, 1985. Т. 2. С. 311.
10. Ліцьвінка, В. Спявай, Вялікае Падлессе! : [гісторыя стварэння хору Г. Цітовічам] / Васіль Ліцьвінка // Крыніца народнай мудрасці / Васіль Ліцьвінка. Мінск, 2012. С. 63–68.
11. Ліцьвінка, В. Бацька Генадзь : да 90-годдзя Генадзя Цітовіча : [у т. л. гісторыя стварэння хору ў в. Вялікае Падлессе] / Васіль Ліцьвінка // Крыніца народнай мудрасці / Васіль Ліцьвінка. Мінск, 2012. С. 289–300.
12. Пладунова, Т. А. Дзейнасць Генадзя Цітовіча па арганізацыі харавога руху / Т. А. Пладунова // Аматарская творчасць XXI стагоддзя. Творчая спадчына Г. І. Цітовіча. Мінск, 2010. С. 33–34.
13. Лаўрэнаў, У. З песняй па жыцці / Уладзімір Лаўрэнаў // Ёсць край такі... : гіст.-літ. хроніка. Баранавічы, 2003. С. 321–324.
14. Рыжкова, Л. Доўгае жыццё славутага хору / Л. Рыжкова // Г. І. Цітовіч ва ўспамінах сучаснікаў :зборнік. Мінск, 1990. С. 26–28.
15. Ліцвінка, В. Спявай, Вялікае Падлессе! : [гісторыя Падлескага народнага хору] / Васіль Ліцвінка // Памяць : гіст.-дакум. хроніка Ляхавіцкага раёна. Мінск, 1989. С. 413–417.
16. Глушчанка, Г. С. Генадзь Цітовіч / Г. С. Глушчанка // Гісторыя беларускай савецкай музыкі. Мінск, 1971. С. 112, 240.
17. Барадзіна, В. Спяваюць усе! : [Падлескаму народнаму хору — 75] / Вольга Барадзіна // Ляхавіцкі веснік. 2014. 6 снежня.
18. Барадзіна, В. Як маэстра Цітовіч ганаровым калгаснікам стаў : [пра стварэнне Падлескага народнага хору] / Вольга Барадзіна // Ляхавіцкі веснік. 2012. 17 сакавіка. С. 4.
19. Лапанік, Ф. Падлессе з песняй заручонае : [70 год Падлескаму народнаму хору Ляхавіцкага раёна] / Ф. Лапанік // ЛiМ. 2010. 29 студзеня (№ 4). С. 2.
20. Леанавец, Н. Як песня да Масквы давяла / Нiна Леанавец // Народная трыбуна. 2009. 26 снежня. С. 9.
21. Лапiч, А. Няхай песня лунае... : [пра гісторыю хору в. Падлессе] / Алена Лапiч // Ляхавiцкi веснiк. 2009. 5 снежня. С. 6.
22. Осос, О. Падлескi народны хор: з песняй па жыццi / Ольга Осос // Ляхавiцкi час. 2003. 28 лютага. С. 5.
23. Барадзiна, В. Заўсёды з вамi... : [пра народны хор в. Падлессе да яго 60-годдзя] / Волга Барадзiна // Ляхавіцкі веснік. 1999. 18 снежня.
24. Святлова, О. Падлессе — край песенны : [мастацкая самадзейнасць у в. Вялікае Падлессе] / О. Святлова // Ляхавіцкі веснік. 1997. 24 мая. С. 2.
25. Святлова, О. Мы ўдзячны вам, маэстра Цітовіч! / О. Святлова // Ляхавіцкі веснік. 1996. 5 ліпеня. С. 1–2.
26. Іванова, А. Без песні не пражыць ні дня : [пра Падлескі народны хор] / А. Іванова // Ляхавіцкі веснік. 1993. 9 лістапада.
27. Правасуд, У. Хлеб і песня : [пра народны хор вёскі Вялікае Падлессе Ляхавіцкага раёна] / У. Правасуд // Работніца і сялянка. 1979. № 10. С. 18–19.
28. Петух, А. Записала «Мелодия»:[о записи песен Подлесского народного хора Ляховичского района]/ А. Петух // Заря. 1978. 12 апреля.
29. Герман, В. Колхозный, народный : [о Подлесском народном хоре Ляховичского района] / В. Герман // Заря. 1971. 16 января.
30. Сабаленка, Р. Як складалі песню : [Падлескі хор] / Раман Сабаленка // Маладосць. 1955. № 2. С. 3–4.
31. Есакоў, А. Народная песенная культура Беларусі. Хор вёскі Вялікае Падлессе / А. Есакоў, Б. Смольскі // Полымя. 1947. № 10. С. 105–111.