Пасля вайны Пётр Віцязь пайшоў вучыцца ў Бярозаўскую школу, таму што ў Бярозу было бліжэй хадзіць па шашы. Трэці і чацвёрты класы хадзіў у Блудзеньскую чатырохгадовую чыгуначную школу, бо яго бацька тады працаваў на чыгунцы. Скончыў Бярозаўскую школу ў 1955 г. і паступіў у Беларускі лесатэхнічны інстытут імя С. М. Кірава, вытрымаўшы конкурс шэсць чалавек на месца. Выбраў прафесію інжынера, бо любіў тэхніку — з дзяцінства рамантаваў па хутарах веласіпеды.
Пасля заканчэння інстытута ў 1960 г. П. А. Віцязь працаваў майстрам рамонтнага цэха завода «Ударнік», дзе размяшчалася лабараторыя парашковай металургіі Беларускага політэхнічнага інстытута. Загадчык лабараторыі часта звяртаўся з просьбай парамантаваць абсталяванне лабараторыі і зацікавіў Пятра Віцязя навуковымі даследаваннямі, якія праводзіліся там.
З 1961 г. — старшы інжынер, галоўны інжынер, старшы навуковы супрацоўнік, загадчык сектара лабараторыі парашковай металургіі Беларускага політэхнічнага інстытута. З 1980 г. — першы намеснік генеральнага дырэктара Беларускага рэспубліканскага навукова-вытворчага аб’яднання парашковай металургіі і адначасова кіраўнік філіяла кафедры БПІ. З 1992 г. — дырэктар НДІ парашковай металургіі Беларускага дзяржаўнага навукова-вытворчага канцэрна парашковай металургіі і адначасова кіраўнік філіяла кафедры парашковай металургіі і тэхналогіі матэрыялаў Беларускай дзяржаўнай політэхнічнай акадэміі (БДПА).
Акадэмік НАН Беларусі (1994), член-карэспандэнт (1989), доктар тэхнічных навук (1983), прафесар (1986), заслужаны дзеяч навукі БССР (1991). З 1997 г. — віцэ-прэзідэнт, з 2002 г. — першы віцэ-прэзідэнт НАН Беларусі, з 2004 г. — першы намеснік старшыні Прэзідыума НАН Беларусі.
Вобласць навуковых даследаванняў П. А. Віцязя: распрацоўка тэарэтычных і практычных асноў стварэння порыстых парашковых матэрыялаў на аснове металічных і керамічных парашкоў і неарганічных валокнаў. Пад кіраўніцтвам Пятра Аляксандравіча і пры яго асабістым удзеле распрацавана больш за 60 новых тэхналогій і матэрыялаў, па якіх асвоена вопытная і прамысловая вытворчасць вырабаў для сельскагаспадарчага машынабудавання, аўтамабілебудавання, станкабудавання і спецыяльнай тэхнікі. Аўтар больш за 700 навуковых прац, у т. л. 36 манаграфій, больш за 220 патэнтаў і вынаходніцтваў.
Школа акадэміка П. А. Віцязя вядома ўсюды, дзе выкарыстоўваюцца матэрыялы і тэхналогіі парашковай металургіі, ахоўныя пакрыцці, звышцвёрдыя і нанаматэрыялы. Навуковыя працы П. А. Віцязя маюць высокі навуковы патэнцыял і шырока вядомыя ў міжнародным навуковым асяроддзі. Акадэмік падтрымлівае актыўныя кантакты з вучонымі краін СНД, ЗША, Германіі, Францыі, Канады, Індыі, Кітая, Польшчы і інш.
Віцязь П. А. — член амерыканскага таварыства матэрыялаў (ASM), старшыня таварыства дружбы «Беларусь – Фінляндыя», старшыня міжнародных канферэнцый і семінараў, кіраўнік шэрага міжнародных праектаў. Член рэдакцыйнай калегіі амерыканскага часопіса «Advanced Performance Materials» і шэрага іншых міжнародных часопісаў.
Кіраўнік Дзяржаўнай навукова-тэхнічнай праграмы «Новыя матэрыялы», падпраграмы «Алмазы, звышцвёрдыя матэрыялы і вырабы на іх аснове», на базе якой у Рэспубліцы Беларусь створана новая галіна, навуковы кіраўнік Дзяржаўнай комплекснай праграмы навуковых даследаванняў «Нанаматэрыялы і нанатэхналогіі».
Вялікая заслуга Пятра Аляксандравіча ў распрацоўцы і рэалізацыі праекта па запуску айчыннага спадарожніка, які быў выведзены на арбіту 22 ліпеня 2012 г. Ужо 29 жніўня 2012 г. са спадарожніка былі атрыманы першыя касмічныя здымкі. З гэтага часу Беларусь увайшла ў лік касмічных дзяржаў.
Вучоны прыняў удзел у выкананні Дзяржаўнай праграмы інавацыйнага развіцця Рэспублікі Беларусь на 2011–2015 гг. Асаблівая ўвага ўдзялялася рэалізацыі важнейшых праектаў па стварэнні новых прадпрыемстваў і вытворчасцей, якія маюць важнае значэнне для нашай краіны. П. А. Віцязь удзяляе вялікую ўвагу навукова-арганізацыйнай рабоце, падрыхтоўцы кадраў, педагагічнай дзейнасці. Сярод яго вучняў 11 дактароў і 21 кандыдат навук.
У 1980 г. П. А. Віцязю была прысвоена Дзяржаўная прэмія БССР за распрацоўку і ўкараненне ў народную гаспадарку новых порыстых матэрыялаў і вырабаў на аснове металічных парашкоў, у 1987 г. — Прэмія Савета Міністраў СССР за распрацоўку і ўкараненне новых парашковых матэрыялаў і вырабаў, у 2002 г. — Прэмія НАН Беларусі і Сібірскага аддзялення РАН імя акадэміка В. А. Капцюгі, у 2007 г. — Прэмія Прэзідэнтаў Акадэмій навук Украіны, Беларусі і Малдовы.
За значны ўклад у развіццё навукі і ўкараненне вынікаў даследаванняў у практыку акадэмік П. А. Віцязь узнагароджаны ордэнамі Дружбы народаў (1986), Айчыны II ступені (2009), Айчыны III ступені (2001), медалём Францыска Скарыны (1996), іншымі медалямі. Ганаровы грамадзянін Бярозаўскага раёна (2017).
У 2021 г. П. А. Віцязю ўручаны сярэбраны медаль НАН Беларусі «За дасягненні ў навуцы». Рашэннем Прэзідыума НАН Беларусі Пятру Аляксандравічу прысвоена ганаровае званне «Поўны кавалер медалёў Нацыянальнай акадэміі навук».
Матэрыял падрыхтаваны ў 2021 г. Бярозаўскай цэнтральнай раённай бібліятэкай. Бандалет Алена Вячаславаўна, бібліёграф аддзела абслугоўвання і інфармацыі
Асноўныя працы П. А. Віцязя
- Наноматериаловедение : учебное пособие / Витязь П. А., Свидунович Н. А., Куис Д. В. – Минск : Вышэйшая школа, 2015. – 511 с.
- Основы нанотехнологий и наноматериалов : учебное пособие для студентов технических университетов / П. А. Витязь, Н. А. Свидунович. – Минск : Вышэйшая школа, 2010. – 301, [1] с. + CD. – (ВУЗ : студентам высших учебных заведений).
- Синтез и применение сверхтвердых материалов / П. А. Витязь, В. Д. Грицук, В. Т. Сенютъ. – Минск : Белорусская наука, 2005. – 359 с.
- Алмазосодержащая керамика для абразивной обработки : монография / П. А. Витязь [и др.] ; под общ. ред. П. А. Витязя. – Минск : Бестпринт, 2004. – 196 с.
- Механически легированные сплавы на основе алюминия и меди / П. А. Витязь, Ф. Г. Ловшенко, Г. Ф. Ловшенко. – Минск : Беларуская навука, 1998. – 351 с.
- Пористые порошковые материалы и изделия из них / П. А. Витязь, В. М. Капцевич, В. К. Шелег. – Минск : Вышэйшая школа, 1987. – 163 с.
Аб жыцці і дзейнасці П. А. Віцязя
- Віцязь Пётр Аляксандравіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. Мінск, 1997. Т. 4. С. 238.
- Витязь Пётр Александрович // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. Минск, 2009. Т. 1, кн. 1. С. 235.
- Витязь Петр Александрович // Память : историко-документальная хроника Березовского района. 2-е изд., перераб. и доп. Минск, 2014. С. 572.
- Шпилевский, Э. М. Академик П. А. Витязь: ученый и организатор науки / Э. М. Шпилевский. – Минск : Беларуская навука, 2016. – 111 с.
- Бебенина, О. Шестьдесят лет — полет нормальный / Ольга Бебенина // Народная газета. 2021. 9 красавіка (№ 14). С. 10–11.
- Бибиков, В. Это настоящий прорыв / Владимир Бибиков // СБ. Беларусь сегодня. 2021. 25 февраля. С. 2 (приложение: Союз. Беларусь – Россия).
- Витязь, П. А. Энергия добра / Петр Витязь ; записала Вера Артеага // СБ. Беларусь сегодня. 2020. 9 ноября. С. 6.
- Михайловская, С. Программы — союзные, масштабы — космические / Снежана Михайловская // Беларуская думка. 2020. № 9. С. 4.
- Витязь, П. А. Национальная система управления интеллектуальной собственностью / Петр Витязь, Юрий Нечепуренко // Наука и инновации. 2020. № 4. С. 4–13.
- Гулякевич, М. Комплексный подход в освоении космоса / Максим Гулякевич // Навука. 2020. 4 красавіка (№ 15). С. 4.
- Почётный гражданин Берёзовского района : Пётр Александрович Витязь / подготовила Розалия Карпеш // Маяк. Берёза, 2019. 19 октября. С. 4.
- Витязь, П. А. Технонаука — локомотив прогресса / Петр Витязь ; беседовала Ирина Емельянович // Наука и инновации. 2019. № 8. С. 47–50.
- Совместное заседание президиумов РАН и НАН Беларуси // Навука. 2019. 24 чэрвеня (№ 25). С. 1.
- Дубовик, С. Если звезды зажигают... / Сергей Дубовик // Навука. 2019. 27 мая (№ 21). С. 3.
- Витязь, П. А. Привычка созидать / Петр Витязь ; беседовала Ольга Бабенина // Народная газета. 2019. 1 лютага (№ 5). С. 13.
- Витязь, П. А. Союзное государство. Инновации для цифровизации / Петр Витязь ; [записал] Герман Москаленко // Народная газета. 2018. 21 декабря (№ 51). С. 6 (приложение: Союзное вече ; № 57).
- Витязь, П. А. Академик Петр Витязь: «Союзные программы вывели в космос» / Петр Витязь ; [записал] Герман Москаленко // Народная газета. 2018. 16 ноября (№ 46). С. 7 (приложение: Союзное вече ; № 52).
- Віцязь, П. А. Якая навука без ідэалаў? / П. А. Віцязь // Культура. 2018. 13 кастрычніка (№ 41). С. 4.
- Витязь, П. А. Год науки — год второго съезда ученых Республики Беларусь / П. А. Витязь // Навука. 2017. 4 снежня. С. 3.
- Бушев, А. На земле и в космосе / Александр Бушев // Советская Белоруссия. 2017. 20 апреля. С. 7 (приложение: Союз. Беларусь –Россия).
- Витязь, П. А. Нематериальные активы в поле зрения Консультативного совета при МААН / Петр Витязь ; беседовала Ирина Емельянович // Наука и инновации. 2016. № 11. С. 10–13.
- Витязь, П. Жизненное кредо академика Витязя / Петр Витязь ; беседовал Сергей Дубовик // Директор. 2016. № 8. С. 18–21.
- Витязь, П. А. Зарабатывать с умом / Петр Витязь // Финансы, учет, аудит. 2016. № 4. С. 29–31.
- Синкевич, Н. Встреча с академиком / Николай Синкевич // Маяк. Берёза, 2013. 4 мая. С. 2.
- Синкевич, Н. Космос — это рядом / Николай Синкевич // Маяк. Берёза, 2013. 9 января. С. 5.
- Витязь, П. «Сотрудничество никогда не прекращалось...» / Петр Витязь // Нёман. 2012. № 5. C. 193–200.
- Витязь, П. А. Импорт заменят инновации / Петр Витязь, Сергей Дедков // Экономика Беларуси. 2012. № 1. С. 20–25.
- Витязь, П. А. Юбилей созидательного труда / Петр Витязь // Наука и инновации. 2011. № 8. C. 53–56.
- Витязь, П. Делать добро, не помнить зла и совершенствоваться / Петр Витязь // Маяк. Берёза, 2011. 6 августа. C. 4–5.
- Витязь, П. А. На пороге новых открытий / Петр Витязь // Экономика Беларуси. 2011. № 1. C. 98–104.
- Витязь, П. Сегодня увидеть завтра / Петр Витязь // Советская Белоруссия. 2010. 16 декабря. C. 7.
- Селеня, Е. Витязи / Евгений Селеня // Заря. 2009. 28 ноября. С. 4.
- Витязь, П. Расписание на завтра / Петр Витязь // Советская Белоруссия. 2008. 10 января. C. 2 (приложение: Союз. Беларусь – Россия).