Пятніца, 05 Ліпень 2024 12:23

3 ліпеня 2024 г. — 80 гадоў з дня нараджэння Юрыя Усеваладавіча Мацюшкі (1944–2022), паэта, празаіка, перакладчыка

Юрый Усеваладавіч Мацюшка нарадзіўся 3 ліпеня 1944 г. на хутары, які знаходзіўся паміж вёскамі Бажкі і Краглі Ляхавіцкага раёна Брэсцкай вобласці. Пасля заканчэння Баранавіцкай сярэдняй школы ў 1962 г. Юрый паступіў у Віцебскі дзяржаўны медыцынскі інстытут на фармацэўтычны факультэт.

Пасля заканчэння медінстытута ў 1967 г. Юрый Мацюшка быў накіраваны на працу ў г. Пінск на пасаду намесніка кіраўніка аптэкай № 107. З 1967 г. ён працаваў на адміністрацыйны пасадах у аптэчнай сетцы г. Баранавічы, а з 1977 г. – спецыялізаванага прадпрыемства «Медтэхніка». У маладосці захапляўся спартыўным турызмам, удзельнічаў у паходах-сплавах па горных рэках, катаўся на горных лыжах.

Пісаць вершы Юрый Мацюшка пачаў яшчэ ў школьныя гады. На апошнім курсе інстытута быў прыкмечаны паэтам, літаратурным рэдактарам Сяргеем Грахоўскім, які запрасіў пачынаючага маладога паэта выступіць у тэлевізійнай перадачы з чытаннем сваіх вершаў.

У 1980-я гг. Юрый Усеваладавіч прымаў актыўны ўдзел у стварэнні і дзейнасці баранавіцкага літаратурнага аб’яднання «Плынь» пры газеце «Знамя коммунизма», якім кіраваў тады Юрый Багданаў. Тады ж выйшла яго першая публікацыя вершаў у брэсцкай абласной газеце «Заря». Свае творы перадаваў у друк нячаста, вершы падоўгу «адлежваліся» ў стале.

Друкаваўся ў мясцовых газетах «Наш край», «Шаг», часопісах «Нёман», «Новая Немига литературная», «Белая Вежа», альманаху «Берасцейская скарбніца», анталогіях «Літаратурная прастора Брэстчыны» (2018), «Поэзия русского слова» (2019), зборніку «Стихи работников здравоохранения Республики Беларусь» (2012).

Першы зборнік сваіх вершаў «Всё то, что есть…», у якім сабраў усё лепшае за трыццаць гадоў, выдаў у 2003 г. Аўтар зборнікаў паэзіі «Сквозь призму собственного я…» (2008), «Походные стихи» (2009), «Звучащее время» (2010), «По поводу…» (2010), «Восьмистишия» (2020), кнігі турысцкіх апавяданняў «Разговоры у костра» (2008).

Тэматыка вершаў разнастайная: вершы аб прыродзе, турызме, філасофскім роздуме аб жыцці, лірыка, кароткія і жартаўлівыя вершаваныя радкі. На вершы Юрыя Мацюшкі напісана больш за 30 песень, якія выконваюцца бардамі, гучаць на турысцкіх злётах. Займаўся перакладамі беларускай паэзіі на рускую мову. У лістападзе 2009 г. быў прыняты ў Саюз пісьменнікаў Беларусі.

У 2009 г. стаў лаўрэатам міжнароднага конкурсу «За мір без войн і гвалту» (Польшча – Германія). У 2010 г. быў узнагароджаны памятным медалём імя А. С. Грыбаедава і дыпломам імя О. Э. Мандэльштама Маскоўскай арганізацыі Саюза пісьменнікаў Расіі, стаў лаўрэатам «Галерэі абранага верша» (Масква).

Юрыя Усеваладавіча лічылі «шасцідзесятнікам» – праз усё жыццё пранёс рамантызм 1960-х. Сапраўдная паэзія не падпарадкоўваецца часу, а жыццё чалавека, на жаль, занадта кароткае, каб губіць карысныя кроплі-секунды ў пустапарожнім, ілжывым, змрочным… Юрый Усеваладавіч Мацюшка памёр 7 сакавіка 2022 г., пахаваны на гарадскіх могілках у Баранавічах.

 

Матэрыял падрыхтаваны ў 2024 г. Ляхавіцкай цэнтральнай раённай бібліятэкай імя Я. Купалы. Зелянко Таццяна Уладзіміраўна, заг. сектара аўтаматызацыі бібліятэчных працэсаў

 

 

 

Творы Ю. У. Мацюшкі

 

  1. Всё то, что есть… : стихи / Юрий Матюшко. – Барановичи : Общественная организация «Творческое объединение «Светлица», 2023. – 100 с. : ил.

  2. Восьмистишия : стихи / Юрий Матюшко. Минск : Ковчег, 2020. 81 с.

  3. Века и секунды : лирика / Юрий Матюшко. – Минск: Ковчег, 2019. – 138 с.

  4. По поводу… : стихи / Юрий Матюшко. – Минск : Ковчег, 2010. – 144 с.

  5. Звучащее время : стихи / Юрий Матюшко. – Минск : Ковчег, 2010. – 138 с.

  6. Походные стихи / Юрий Матюшко. – Минск : Ковчег, 2009. – 128 с.

  7. Разговоры у костра : рассказы / Юрий Матюшко. – Барановичи : ООО «Нептун», 2008. – 220 с.

  8. Сквозь призму собственного я… : стихи / Юрий Матюшко. – Барановичи : ООО «Нептун», 2008. – 220 с.

  9. Сквозь призму собственного я... : стихи / Юрий Матюшко ; [предисловие Ю. Маслова]. – Минск : Ковчег, 2008. – 106, [1] с.

  10. Всё то, что есть… : стихи / Юрий Матюшко ; [предисловие Ю. В. Маслова]. – Барановичи : Светлица, 2003. – 100 с. : ил.

  11. Я хочу что-то в жизни... ; «Случайно брошенное слово...» ; «Жизнь бесконечно множит миражи...» ; Метеозависимость ; «В техно-мире – перемены...» ; «Не верю чужим пророчествам...» ; «Помельчали идеалы...» ; «Жизнь мерно движется вперед...» : [стихи] / Юрий Матюшко // Берасцейская скарбніца : альманах. Брэст, 2020. Вып. 3. С. 89–93.

  12. Озарение ; Тополь ; Дождливый стих ; Пейзаж ; Своя правда ; Добро и зло : [стихи] / Юрий Матюшко // Поэзия русского слова : анталогия современной русскоязычной поэзии : в 2 т. Минск : Беларусская наука, 2019. Т. 1. С. 410–418.

  13. «Я не о тех, кто нынче на виду...» ; «Традиционный праздник под дождем...» ; «Здесь раньше находилась школа...» ; «Гаснут в закате лучи...» / Юрый Мацюшка // Літаратурная прастора Брэстчыны : анталогія твораў сяброў Брэсцкага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі. Брест, 2018. С. 232–235.

  14. «Скорбим об унижении распятого...» ; «Стремительно несутся дни...» ; Вечерняя беседа ; Из вагонного окна : [стихи] / Юрий Матюшко // Берасцейская скарбніца : альманах. Брэст : Альтернатива, 2018. Вып. 1. С. 28–32.

  15. Меня вчера окликнула весна : [цикл стихотворений] / Юрий Матюшко // Нёман. 2021. № 5. С. 6568.

  16. О забытом ; Хриплая мелодия ; К противостоянию : [стихи] / Юрий Матюшко // Наш край. Барановичи, 2020. 20 июня. С. 6.

  17. Букетик ягод земляники : [цикл стихотворений ] / Юрий Матюшко // Нёман. 2020. № 5. С. 33–50.

  18. Бадак, А. Стихи / Алесь Бадак ; переводы с белорусского Валерия Гришковца, Юрия Матюшко, Изяслава Котлярова // Иностранная литература. 2019. № 12. С. 9295.

  19. Предновогоднее ; Зима не приближается ; «Мы ночью в этом городе одни...» ; Улетаем ; Нет изменений : [стихи] / Юрий Матюшко // Наш край. Барановичи, 2019. 28 декабря. С. 5.

  20. «Время это вечное Сейчас» : [подборка стихотворений] / Юрий Матюшко // Заря. 2019. 29 июня. С. 17.

  21. Шнип, В. Еще не поздно что-то изменить : [стихи] / Виктор Шнип ; перевод с белорусского Юрия Матюшко // Нёман. 2018. № 4. С. 3437.

  22. На окраине синих небес : [цикл стихотворений] / Юрий Матюшко // Новая Немига литературная. 2017. № 4. С. 3639.

  23. Кучмель, Н. И остается только вспоминать : [стихи] / Наталья Кучмель ; авторизированный перевод с белорусского Юрия Матюшко // Нёман. 2017. № 3. С. 6465.

  24. Хорошо идти домой ; Старик на утёсе ; Здесь бор безжалостно прорезан... ; Песенка с размытым смыслом ; Бывает прозренье ; Летняя картина ; «Впитывать небо умеет река...» ; «Над перилами причала...» ; «Непомерную грусть...» : [стихи] / Юрий Матюшко // Белая Вежа. 2016. № 4. С. 12–14.

  25. Бабочка в полёте : [стихи] / Юрий Матюшко // Нёман. 2009. № 11. С. 92 – 95.

    Аб жыцці і творчасці Ю. У. Мацюшкі

  1. Мацюшка Юрый Усеваладавіч и// Творчы партрэт пісьменніцкай суполкі / складальнік Н. М. Парчук. Брэст, 2018. С. 129–131. 

  2. Белый, А. Поход памяти Юрия Матюшко / Алексей Белый // Заря. 2022. 14 мая. С. 14.

  3. Лис, Г. Музыка души Юрия Матюшко / Галина Лис, Сергей Карпович // Наш край. Барановичи, 2022. 23 апреля. С. 5.

  4. Гончарова, Т. Музыка души : [о новой книге Ю. Матюшко «Века и секунды»] / Татьяна Гончарова // Заря. 2020. 15 февраля. С. 17.

  5. Туров, В. «Время – это вечное Сейчас» / Владимир Туров // Заря. 2019. 29 июня. С. 16.

  6. ЛеГал. «Простоесть мир, переполненный светом»: [аб творчасці баранавіцкага паэта Юрыя Мацюшкі] / ЛеГал [Леанід Галубовіч] // Літаратура і мастацтва. 2010. 9 красавіка (№ 15). С. 14.

  7. Поэт – особое звание : [ЮрийМатюшко принят в Союз писателей Беларуси] // Наш край. Барановичи, 2009. 26 ноября. С. 2.

  8. Капа, Н. Лякарства для паэзіі : [пра зборнік вершаў Юрыя Мацюшкі «Сквозь призму собственного я…»] / Наталля Капа // Літаратура і мастацтва. 2009. 5 чэрвеня (№ 23). С. 7.

  9. «Я бродяга еще тот...» : [о книге барановичского поэта Юрыя Матюшко «Походные стихи»] // Наш край. Барановичи, 2009. 11 мая. С. 2.

  10. [Пра выхад у свет зборніка вершаў Юрыя Мацюшкі «Сквозь призму собственного я…»] // Літаратура і мастацтва. 2008. 29 жніўня (№ 35). С. 7.

Дадатковая інфармацыя

Чытаць 172 разоў