Серада, 05 Ліпень 2023 09:18

5 мая 2023 г. — 85 гадоў з дня нараджэння Івана Іванавіча Монціка (1938–2020), настаўніка, паэта, краязнаўца

Іван Іванавіч Монцік нарадзіўся 5 мая 1938 г. ў в. Скарынкі Слонімскага павета (з 1976 г. далучана да в. Мілавіды Баранавіцкага раёна Брэсцкай вобласці). У верасні 1945 г. пайшоў у першы клас мясцовай школы. Пасля заканчэння дзесяцігодкі быў прызваны на тэрміновую службу ў Савецкую армію, служыў на Балтыйскім флоце на эсмінцы «Стойкий».

 Пасля дэмабілізацыі Іван Монцік вярнуўся на радзіму, працаваў у розных школах Баранавіцкага раёна. Завочна скончыў Брэсцкі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А. С. Пушкіна па спецыяльнасці «Матэматыка» (1969). Акрамя матэматыкі выкладаў фізіку, чарчэнне і астраномію.

З дзяцінства Іван Монцік любіў паэзію, захапляўся творамі Я. Купалы, Я. Коласа, А. Пушкіна, М. Лермантава, С. Ясеніна, У. Маякоўскага. У школьным узросце пачаў пісаць вершы і невялікія апавяданні. Прымаў удзел у пасяджэннях літаратурна-мастацкай гасцёўні «Крыніца» і з’яўляўся членам літаратурнага аб’яднання «Плынь». Вершы сачыняў на рускай і беларускай мовах.

Яго вершы друкаваліся ў газетах «Знамя коммунизма» (з 1991 г. — «Наш край»), «Заря», «Чырвоная змена», «Настаўніцкая газета», «Сельская газета», штотыднёвыкіку «Літаратура і мастацтва», калектыўных зборніках «Паўлюк Багрым» (1994), «Добрыя словы кажаце» (2000), «Святліца» (2006). Аўтар зборнікаў: «Край мой вечнай маладосці…» (2009), «С любовью к природе» (2018), «Свяці, свяці, сонейка» (2018). На вершы Івана Монціка мясцовыя кампазітары пішуць песні.

Доўгі час Іван Іванавіч быў пазаштатным карэспандэнтам баранавіцкай газеты «Наш край», яго краязнаўчыя нататкі — аповед аб родным краі, яго людзях, адметнасцях і славутасцях.

І. І. Монцік памёр 2 сакавіка 2020 г.

 

Матэрыял падрыхтаваны ў 2023 г.

Баранавіцкай цэнтральнай гарадской бібліятэкай імя В. П. Таўлая

 

Вершы, артыкулы І. І. Монціка

1.С любовью к природе : рассказы и стихи / Иван Монтик. – Барановичи : Е. Г. Хохол, 2018. – 98, [1] с.

2.Свяці, свяці, сонейка! : зб. твораў / Іван Монцік ; [малюнкі аўтара]. – Баранавічы : А. Г. Хахол, 2018. – 124 с. : іл.

3.Край мой вечнай маладосці… : вершы / Іван Монцік. – Новая Мыш, 2009. – 98 с. : іл.

4.«Няхай не ўсе цяпер чытаюць вершы…» ; Маёй маці ; Напоўніцу : [вершы] / Іван Монцік // Святліца : літаратурны альманах. Баранавічы, 2006. С. 62–63.

5.Штрыхі да партрэта : [верш] / Іван Монцік // Паўлюк Багрым / склад. В. Ляшук, А. Майсейчык. Мінск, 1994. С. 177.

6.Настаўніку : вершы / Іван Монцік // Літаратура і мастацтва. 2018. 5 кастрычніка (№ 39). С. 8.

7.«Что в имени твоем...?» : [стихотворение] / Иван Монтик // Заря. 2017. 21 января. С. 11.

8.«Море к Дону отступило...» ; Городок Логишин ; «Ах лето, лето жаркое…» : [стихи] / Иван Монтик // Заря. 2016. 29 сентября. С. 19.

9.«Мой юный друг, моя отрада!...» : [стихотворение] / Иван Монтик // Заря. 2016. 26 ноября. С. 11.

10.Не страляйце! : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2016. 28 января. С. 17.

11.«Когда звезда с звездой заговорит...» ; Снежинка ; Дзед-Мароз – вандроўнік : [стихи] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2016. 6 января. С. 20.

12.Цветок солнца : [песня] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2015. 9 декабря. С. 12.

13.«Хорошая, я по тебе грущу...» : [стихотворение] / Иван Монтик // Заря. 2015. 29 октября. С. 19.

14.«“Трывожуся за белы свет...» ; «Я чытаю імёны на пліце абеліска...» : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2015. 25 июня. С. 17.

15.Тут памяць : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2015. 13 мая. С. 13.

16.Тут памяць... : [верш] / Іван Монцік // Літаратура і мастацтва. 2015. 8 мая (№ 18). С. 4.

17.Вясновыя матывы : «У каляровых снах…» ; «Збяру я промні ў прыгашні вясне…» : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2015. 21 марта. С. 11.

18.«У каляровых снах...» ; «Вясна ідзе...» : [вершы] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2015. 13 марта. С. 4.

19.Аве... : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2015. 6 марта. С. 4.

20.Ульянка : [песня] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2014. 19 декабря. С. 5.

21.У сутоках рэк жыцця : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2014. 18 декабря. С. 19.

22.Вёска Мілавіды ; Малатоўка : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2014. 4 сентября. С. 19.

23.Дарогі вайны : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2014. 31 июля. С. 8.

24.Адкажы, лістапад ; «Шамацела жоўтае лісце...» : [вершы] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2014. 17 октября. С. 5.

25.«Вузельчык верасовае тугі...» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2014. 3 октября. С. 1.

26.Авe... ; Подарок маме : [стихи] / Иван Монтик // Заря. 2014. 24 мая. С. 11.

27.У плыні жыцця ; А там... : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2014. 30 января. С. 19.

28.Адкажы, лістапад : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2013. 26 сентября. С. 17.

29.Между жизнью и искусством : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2013. 20 июля. С. 7.

30.Васілёк : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2013. 27 июня. С. 18.

31.Васілёк : [верш] / Іван Монцік // Літаратура і мастацтва. 2013. 3 мая (№18). С. 6.

32.Перелом зимы ; «Вот первый луч зари блеснул...» ; Белые розы ; Преодоление : [стихи] / Иван Монтик // Заря. 2013. 21 февраля. С. 17.

33.Боль мой : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2012. 13 декабря. С. 19.

34.З палону бязгрэшнага лістапада ; Над Мышанкай : [вершы] / Іван Монцік // Літаратура і мастацтва. 2012. 30 лістапада (№ 48). С. 8.

35.Я гляджу ў твае вочы ; «Выцячэ многа з Мышанкі вады...» : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2012. 27 сентября. С. 19.

36.«Расцвела сирень,..» : [стихотворение] / Иван Монтик // Заря. 2012. 24 мая. С. 19.

37.Вясновыя матывы : «У каляровых снах...» ; «Вясна ідзе...» ; «Збяру я промні ў прыгаршчы вясне...» : [вершы] / Іван Монцік // Літаратура і мастацтва. 2012. 30 сакавіка (№ 13). С. 8.

38.Ты маё сонейка ; «Часам трэба было дакараць…» ; «Памяць мая...» : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2011. 24 ноября. С. 18.

39.Маё сонейка : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2011. 10 декабря. С. 6.

40.А ты приходи… : [стихотворение] / Иван Монтик // Заря. 2011. 24 февраля. С. 19.

41.Надзея ; А ты приходи ; Бессонница : [вершы] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2011. 3 февраля. С. 4.

42.Ліпнёвы месяц : [верш] / Іван Монцік // Заря. 2010. 29 июля. С. 19.

43.Студзень ; Зімовы дзень ; «Месяц, месяц молодой…» ; «Гэй, сумёцісты час!..» : [вершы] / Іван Монцік // Заря. 2009. 24 декабря. С. 18.

44.Привет другу : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2006. 1 апреля. С. 5.

45.Навагодняя ёлка : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2006. 14 января. С. 5.

46.«Люблю в тональных звуках…» : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2005. 26 июля. С. 5.

47.Не для вайны : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2005. 2 июля. С. 6.

48.Вось такія Кулікі... : [жыццё вескі; вершы, прысвечаныя родным вытокам] / Іван Монцік // Ляхавiцкi веснiк. 2005. 19 сакавіка. С. 7.

49.«Хто там рана-рана…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2003. 30 августа. С. 1.

50.«Эх, ма!..» : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2002. 31 декабря. С. 6.

51.Дружною семейкой : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2002. 27 декабря. С. 2.

52.Шануй Купалы спадчыну : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2002. 6 августа. С. 2.

53.«Да Новых Лукаў з Велькіх…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 2001. 17 июля. С. 3.

54.«Школьный бал…» : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2000. 22 июля. С. 5.

55.«Неужто девять классов позади…» : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2000. 27 мая. С. 1.

56.А ты приходи… : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 2000. 21 марта. С. 2.

57.«Закалыхвае сонейка квецень…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1998. 2 июля. С. 3.

58.«Вясна ідзе…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1998. 18 марта. С. 3.

59.Перелески (Из недоцветов) ; За все тебя благодарю… : [стихи] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1997. 16 июля. С. 3.

60.«Жыві не так, як набяжыць…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1997. 27 августа. С. 3.

61.8 Сакавіка ; На купалье : [вершы] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1997. 1 августа. С. 3.

62.«Любила девочка читать…» ; Ивушка ; Каламбур : [стихи] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1997. 8 мая. С. 6.

63.«Як хутка час жыцця бяжыць…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1997. 7 марта. С. 2.

64.Антошка : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1997. 14 января. С. 2.

65.«Вот первый луч зари блеснул…» : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 19 ноября. С. 2.

66.«Родныя мясціны…» : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1996. 6 ноября. С. 3.

67.Лесной патриарх : [о дубе-великане возле д. Милостово Барановичского района] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 26 октября. С. 3.

68.Недотрога ; «Мне говорит один чудак…» ; «Прости, шалунья милая моя…» ; Фото : [стихи] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 5 октября. С. 5.

69.«А мне дано любить “Наш край”…» ; «А мне любіць не напалову…» ; «Няхай…» ; Доброта : [стихи] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 22 августа. С. 3.

70.«Хорошая, я по тебе грущу…» : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 20 июля. С. 2.

71.Белые розы : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 15 июня. С. 6.

72.Крылатая фантазия ; «Ах, цыганка ты, цыганка…» : [стихи] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 20 апреля. С. 2.

73.Оле – 12 : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1996. 10 апреля. С. 4.

74.Студзень : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1996. 8 февраля. С. 6.

75.Прилетели свиристели : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1995. 19 декабря. С. 3.

76.На купалье : [стихотворение] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1995. 1 августа. С. 3.

77.Сакавік : [прыродныя назіранні] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1995. 28 марта. С. 3.

78.Люты : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1995. 21 февраля. С. 3.

79.В подводном саду : [наблюдения за аквариумными рыбками ] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1995. 16 февраля. С. 6.

80.Ветер в гривах : [о конюхе совхоза «Великолукский» Барановичского района Иване Емельяновиче Матясе] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1995. 24 января. С. 5.

81.Три силуэта ; Сумей лишь прочитать ; Загадочные почки : [этюды о природе] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1994. 2 марта. С. 3.

82.Где начало у весны : [этюды о природе] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1993. 17 марта. С. 3.

83.Северный кипарис : [этюды о природе] / Иван Монтик // Наш край. Барановичи, 1993. 4 февраля. С. 3.

84.Штрыхі да партрэта : [верш] / Іван Монцік // Наш край. Барановичи, 1992. 14 ноября. С. 2.

85.Адвечнае : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1989. 1 января. С. 4.

86.«Вузельчык верасовае тугі…» : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1988. 7 ноября. С. 4.

87.Рябинник ; Ежонок ; Ласка : этюды о природе / Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1988. 26 октября. C. 3.

88.Даль миловидная : [о речке Молотовка Барановичского района] / Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1988. 15 июня. C. 3.

89.Вдоль по Млечному Пути : [этюды о природе] / Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1987. 27 ноября. C. 4.

90.Неразлучные друзья : [этюды о природе] / Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1987. 24 октября. C. 4.

91.«Трывожуся за белы свет…» : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1987. 5 мая. С. 3.

92.Глубинка осени : этюды о природе / Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1986. 6 декабря. C. 4.

93.Гімн зорцы : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1986. 18 января. С. 3.

94.На жніве : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1985. 31 августа. С. 4.

95.На радзіме Багрыма : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1985. 29 июня. С. 4.

96.Васілек : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1984. 22 февраля. С. 4.

97.Духмяныя гронкі рабіны : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1983. 7 ноября. С. 4.

98.Непаўторнае ; На купалле ; Да моладзі ; У плыні жыцця ; Пра сустрэчы ; Родная школа ; Вясенняе ; Натхнёнасць : [вершы] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1983. 14 сентября. С. 4.

99.Вітаю сонечную раніцу ; Ліпнёвы месяц : [вершы] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1983. 5 августа. С. 3.

100.У сям’і адзінай : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1983. 22 февраля. С. 3.

101.На пасадцы лесу : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1983. 5 мая. С. 4.

102.Прыкмета : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1982. – 30 октября. – С. 4. 

103.«Памяць – дар чалавека…» : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1982. 3 сентября. С. 3. 

104.«А можа быць, гэта было…» ; Тапаліная замець : [вершы] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1982. 20 августа. С. 4.

105.Хвіліна маўчання : [верш] / Іван Монцік // Знамя коммунизма. Барановичи, 1982. 10 июля. С. 4.

106.«Вот она явилась…» : [стихотворение] / Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1982. 5 июня. С. 4.

 

Аб жыцці і творчасці И. И. Монціка

1.Апрэлеў, У. Святло жыцця : [пра кнігу І. Монціка «Свяці, свяці, сонейка!»] / Уладзімір Апрэлеў // Заря. 2018. 11 августа. С. 15.

2.Будовіч, Я. Як адно імгненне... : [пра кнігу І. Монціка «Свяці, свяці, сонейка!»] / Яна Будовіч // Літаратура і мастацтва. 2018. 20 ліпеня (№ 28). С. 7.

3.Дзямешка, Л. За асалоду паэзіі – дзякуй! : [пра зборнік вершаў І. Монціка «Край мой вечнай маладосці»] / Л. Дзямешка // Наш край. Барановичи, 2011. 16 июля. С. 2.

4.Соснина, И. Книге посвящается... : [о районном празднике книги в Столовичском центре культуры и досуга; встрече с поэтами А. Корневым и И. Монтиком] / Ирина Соснина // Наш край. Барановичи, 2009.  25 июня. С. 2.

5.Сороковик, З. Даль незнакомая : [о жизни и творчестве И. Монтика] / Зоя Сороковик // Наш край. Барановичи, 2005. 5 мая. С. 4.

6.Знакомтесь : Иван Монтик // Знамя коммунизма. Барановичи, 1984. 14 сентября. С. 4.

 

Дадатковая інфармацыя

Чытаць 167 разоў