Чацвер, 27 Ліпень 2023 15:34

15 мая 2023 г. — 100 гадоў з дня нараджэння Варлама Міхайлавіча Кублашвілі (1923–1997), пагранічніка, Ганаровага грамадзяніна г. Брэста (1985)

Варлам Міхайлавіч Кублашвілі нарадзіўся 15 мая 1923 г. у сяле Ахалдаба Тквібульскага раёна Грузінскай ССР у сям’і рабочага-шахцёра. Пасля заканчэння 7 класаў працаваў слесарам на шахце імя Сталіна ў г. Тквібулі. Прызваны ў Чырвоную армію 4 мая 1942 г., накіраваны ў пагранічныя войскі на Далёкім Усходзе. Служыў стралком заставы ў 69-й Ханкайскім пагранічным атрадзе.

Вясной 1944 г. Варлам Кублашвілі пераведзены на заходнюю граніцу — у 84-ы (Валкавыскі) пагранічны атрад НКУС Беларускай акругі. Вучыўся ў школе службовага сабакаводства. З’яўляўся інструктарам каманды службовых сабак, праяўляў пільнасць і знаходлівасць у пагранічных нарадах. Яго сабака быў адным з лепшых, браў нават даўнія сляды.

 Са жніўня 1949 г. па кастрычнік 1985 г. Варлам Кублашвілі праходзіў службу кантралёрам аддзялення пагранічнага кантролю «Буг» асобнага кантрольна-прапускнога пункту «Брэст». Давялося на месцы вучыцца афармляць воінскія эшалоны і пасажырскія цягнікі. Малодшы кантралёр, камандзір узвода, старшы кантралёр, кантралёр аддзялення пагранічнага кантролю «Буг» — этапы службовай дзейнасці старшага прапаршчыка В. М. Кублашвілі.

Яго выдзялялі выключная працавітасць, чэснасць, прыродная інтуіцыя і назіральнасць. Дасканала вывучыў канструкцыю транспартных сродкаў, ведаў верагодныя месцы ўкрыцця кантрабанды. Сарваў сотні спроб вывазу з краіны прадметаў мастацтва, антыкварыяту. Прафесійны рэкорд — 31 парушальнік дзяржаўнай граніцы і затрыманая кантрабанда на суму звыш 4,5 млн. долараў.

В. М. Кублашвілі быў першым у пагранвойсках, каго ўзнагародзілі ордэнам Кастрычніцкай Рэвалюцыі. Узнагароджаны таксама двума ордэнамі Чырвонай Зоркі, ордэнам Айчыннай вайны I ступені, медалямі.

Пастановай Брэсцкага гарадскога Савета народных дэпутатаў ад 1 красавіка 1985 г. за вялікія заслугі ў справе ўмацавання дзяржаўнай граніцы, актыўную грамадскую работу В. М. Кублашвілі прысвоена званне «Ганаровы грамадзянін горада Брэста». 2 ліпеня 1997 г. старшы прапаршчык В. М. Кублашвілі залічаны ў ганаровыя пагранічнікі Рэспублікі Беларусь.

В. М. Кублашвілі памёр 28 жніўня 1997 г., пахаваны на Гарнізонных могілках. Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 20 мая 1998 г. № 279 імя В. М. Кублашвілі прысвоена аддзяленню пагранічнага кантролю «Буг» 86-й пагранічнай групы пагранічных войск Рэспублiкi Беларусь. Узнагароды, асабістыя рэчы Варлама Міхайлавіча захоўваюцца ў музеі Брэсцкай Чырвонасцяжнай пагранічнай групы. У маі 2001 г. на тэрыторыі АПК «Буг» устаноўлены манумент выдатнаму пагранічніку.

22 мая 2013 г. на доме, дзе ў 1976–1997 гг. жыў В. М. Кублашвілі (пр. Машэрава, 26), устаноўлена абноўленая мемарыяльная дошка (скульптар Аляксей Паўлючук). 15 мая 2023 г. у «Паштовым салоне» г. Мінска з удзелам старшыні Дзяржпагранкамітэта Рэспублікі Беларусь генерал-лейтэнанта А. П. Лаппо адбылося ўрачыстае гашэнне мастацкага маркіраванага канверта, прысвечанага 100-годдзю з дня нараджэння В. М. Кублашвілі, з серыі «Известные личности Беларуси».

 

Матэрыял падрыхтаваны ў 2023 г. Брэсцкай абласной бiблiятэкай iмя

М. Горкага. Сухапар Уладзiмiр Васiльевiч, гал. бiблiёграф аддзела

краязнаўства

 

1.Кублашвили Варлам Михайлович // Брест. Брэст. Brest. 1000 : энциклопедия / сост. А. Н. Вабищевич. Минск, 2019. С. 76.

2.Кублашвили Варлам Михайлович // Долготович, Б. Д. Почетные граждане белорусских городов : биографический справочник / Б. Д. Долготович. Минск, 2008. С. 10–11.

3.Кублашвілі Валам Міхайлавіч // Памяць. Брэст : гіст.-дакум. хроніка : у 2 кн. Мінск, 2001. Кн. 2. С. 641–642.

4.Кублашвили Варлам Михайлович // Брест : энциклопедический справочник. Минск, 1987. С. 243.

5.Панасюк, Н. В. На тихой заставе : [о пограничниках, упоминается В. М. Кублашвили] / Н. В. Панассюк, В. В. Татун // Крона вечного дерева / Н. В. Панасюк, В. В. Татун. Минск : Беларусь, 1987. С. 15–20.

6.Росин, В. Е. И здесь граница… : документальная повесть : [упоминается В. Кублашвили] / Вениамин Росин. – Москва : Изд-во ДОСААФ СССР, 1980. – 144 с.

7.Поляков, Б. Прапорщик Варлам Кублашвили / В. Поляков // Координаты действия : [сборник статей / сост. Б. Поляков]. Москва : Политиздат, 1976. С. 76–90.

8.Алекссев, Н. Река Буг – граница Родины : [отрывок из повести о пограничниках-контролерах] / Н. Алексеев // Родины сыновья : сборник : [рассказы, очерки, стихотворения] / сост. М. Егоров. Минск : Мастацкая лiтаратура, 1975. С. 157–171.

9.Плотников, М. В. От заставы к заставе : очерки о пограничниках / Михаил Плотников. – Минск : Беларусь, 1973. – 160 с. : ил. – Из содерж.: У ворот государства : [о В. М. Кублашвили].

10.Мавр, Я. На западной границе : [очерк о старшине В. М. Кублашвили, о погранзаставе им. Кижеватова] / Янка Мавр // Люди высокого долга : очерки, повести, рассказы. Минск : Беларусь, 1964. С. 16–33.

11.Гребенников, О. Почетный гражданин и пограничник : [о В. М. Кублашвили по воспоминаниям его сослуживца Александра Ковалева (? – Колесова)] / Олег Гребенников // Заря. 2023. 27 мая. С. 10.

12.Колесов, А. Варлам Кублашвили: легендарный пограничник, Почетный гражданин Бреста / Александр Колесов // Газета пенсионера. 2022. Октябрь (№ 44).

13.Литвинович, Е. В. «Гроза контрабандистов» : тридцать пять лет назад звание «Почетный гражданин города Бреста» было присвоено Варламу Кублашвили / Евгений Литвинович // Заря. 2020. 13 июня. С. 14.

14.Колесов, А. Горский характер : [В. М. Кублашвили] / Александр Колесов // Заря над Бугом. Брест, 2020. 28 мая (№ 22). С. 7, 10.

15.Цапков, В. Столетие пограничной службы отметили в Бресте красиво : [15 мая прошел митинг памяти В. М. Кублашвили] / Валерий Цапков // Брестская газета. 2018. 31 мая (№ 22). С. 13.

16.Вертинская, С. Три дня – и вся жизнь : неюбилейные заметки о пограничных буднях : [о службе на КПП «Брест» В. Кублашвили] / Светлана Вертинская // Брестский курьер. 2015. 28 мая (№ 22). С. 10.

17.Бужан, В. «Гроза контрабандистов» Варлам Кублашвили / В. Бужан // Форпост. 2014. Май (№ 4). С. 4–5.

18.Шапран, Ю. Мемориальная доска – на доме «грозы контрабандистов» : [об открытии мемориальной доски В. Кублашвили] / Юрий Шапран // Брестский курьер. 2013. 30 мая (№ 22). С. 5.

19.Митюков, А. Увековечили «грозу контрабандистов» : [об открытии обновленной мемориальной доски В. Кублашвили] / Александр Митюков // Заря. 2013. 25 мая. С. 2.

20.Босак, Д. Памяти легендарного пограничника посвящается : [об открытии после реконструкции мемориальной доски В. Кублашвили] / Дмитрий Босак // Брестская газета. 2013. 24 мая (№ 21). С. 1.

21.Жук, Е. Пограничники равняются на Кублашвили : [об открытии обновленной мемориальной доски В. М. Кублашвили] / Елена Жук // Вечерний Брест. 2013. 24 мая. С. 4.

22.Савчук, В. Легендарному пограничнику : [об открытии обновленной мемориальной доски В. Кублашвили] / Владимир Савчук // Брестский вестник. 2013. 20 мая (№ 22). С. 7.

23.Колесов, А. Горский характер : [воспоминания о В. М. Кублашвили] / Александр Колесов // Заря. 2001. 9 октября.

24.Колесаў, А. Горскі характар : [успаміны пра В. М. Кублашвілі] / Аляксандр Колесаў // Народная трыбуна. 2000. 2 верасня.

25.Имя легендарного пограничника увековечено : [о присвоении имени В. М. Кублашвили отделению погранконтроля «Буг» 86-й погрангруппы] // Заря. 1998. 23 мая.

26.Колесов, А. Горский характер : [о В. М. Кублашвили] / Александр Колесов // Во славу Родины. 1997. 14 ноября.

27.Кублашвілі Варлам Міхайлавіч : [некралог] // Звязда. 1997. 30 жніўня. С. 2.

28.Памяти товарища : [некролог В. М. Кублашвили] // Вечерний Брест. 1997. 29 августа.

29.Имена нашей гордости : ему жал руку сам генсек : [В. Кублашвили] // Вечерний Брест. 1997. 8 мая.

30.Юбілей старшыны-міліянера : [70 гадоў В. М. Кублашвілі] // Во славу Родины. 1993. 14 мая.

31.Горбатенко, В. Жизнь, отданная границе : [В. М. Кублашвили] / В. Горбатенко, А. Гопша // Заря. 1993. 11 мая.

32.Кублашвили, В. М. Разговор с Варламом Кублашвили / В. М. Кублашвили ; [беседовал] В. Бужан // Заря над Бугом. Брест, 1991. 22 января.

33.Дварэцкі, В. Ганаровы грамадзянін Брэста : [В. М. Кублашвілі] / В. Дварэцкі // Звязда. 1985. 24 мая.

34.Суворов, А. Подвиг продолжается : [на Всесоюзной встрече ветеранов погранвойск оглашено решение о присвоении звания «Почетный гражданин г. Бреста» старшему прапорщику В. М. Кублашвили] / А. Суворов // Заря. 1985. 16 апреля.

35.Кублашвили, В. Всегда на чеку : [о своей работе рассказывает контролер ОКПП «Брест»] / Варлам Кублашвили // Советская Белоруссия. 1984. 19 июня.

36.Морозов, П. Коварная граната : [о прапорщике В. М. Кублашвили] / П. Морозов // Советская Белоруссия. 1979. 7 августа.

37.Ражкоў, І. Граза кантрабандыстаў : [пра прапаршчыка Брэсцкага кантрольна-прапускнога пункта В. М. Кублашвілі] / І. Ражкоў // Беларусь. 1979. № 3. С. 21.

38.Пятницкий, Н. Человек на посту : [о пограничнике Брестского контрольно-пропускного пункта В. М. Кублашвили] / Н. Пятницкий // Знамя юности. 1978. 4 июня.

39.Каваленка, В. Чалавек з легенды : [пра прапаршчыка кантрольна-прапускнога пункта «Брэст» В. М. Кублашвілі] / В. Каваленка // Чырвоная змена. 1978. 23 мая.

40.Лемешонок, А. Проницательный человек : [о прапорщике ОКПП «Брест» В. М. Кублашвили] / А. Лемешонок // Советская Белоруссия. 1977. 28 мая.

41.Гордин, Г. Тайник в купе : [о пограничнике Брестской погранзаставы В. Кублашвили] / Г. Гордин // Труд. 1976. 28 января.

42.Поляков, Б. Следы остаются… : [о старшине контрольтно-пропускного пункта «Брест» В. М. Кублашвили] / Б. Поляков // Сельская жизнь. 1971. 20 апреля.

 

Дадатковая інфармацыя

Чытаць 137 разоў