Фільтраваць
Імёны
Падзеі
Помнікі
Рэгіён
Прадметы
Установы
Спадчына: Брэсцкая крэпасць

Брэсцкая крэпасць стала сімвалам мужнасці савецкіх салдат на пачатку Вялікай Айчыннай вайны. Беларускі драматург Кастусь Губарэвіч (1907–1987) у 1949 годзе напісаў п’есу ў 3 актах 8 карцінах «Цытадэль славы», якая распавядала аб гераічнай абароне Брэсцкай крэпасці ў чэрвені 1941 года. Гэта быў адзін з першых мастацкіх твораў аб героях-абаронцах крэпасці. П’еса была пастаўлена рэжысёрам Канстанцінам Мікалаевічам Саннікавым у Беларускім драматычным тэатры імя Янкі Купалы. Прэм’ера адбылася 4 кастрычніка 1950 года. Аднак спектакль аказаўся незаўважаным крытыкамі і гледачамі, праз некалькі прадстаўленняў быў зняты з рэпертуару.

У Брэсцкай крэпасці 12 жніўня 1965 года адбыўся мітынг піянераў і школьнікаў, на якім вырашана пачаць збор металалому ў фонд будаўніцтва флатыліі з імёнамі герояў-абаронцаў крэпасці-героя. Ініцыятыва была падтрымана, кожны дзень у штаб паступалі рапарты ад піянерскіх дружын Беларусі, Украiны і іншых рэспублік аб зборы металалому, было сабрана 25 тыс. т. У Брэсце быў створаны абласны штаб па шэфстве над будаўніцтвам карабля «Герои Бреста», які ўзначаліў капітан І рангу М. Кіслоў. Абаронцы крэпасці і работнікі Музея абароны пастаянна інфармаваліся аб ходзе работ.

Іван Андрэевіч Качалаў нарадзіўся 1 чэрвеня 1821 года. Паходзіў са старажытнага дваранскага роду Наўгародскай губерні. Качалавы валодалі маёнткам Хвалеўскае (цяпер у Валагодскай вобласці). Выхоўваўся ў Наўгародскім Андрэеўскім корпусе. 8 жніўня 1842 года ўзведзены ў прапаршчыкі Дваранскага палка.

Валерый Уладзіміравіч Губарэнка нарадзіўся 4 студзеня 1947 года ў г. Дабранка Пермскай вобласці (Расія) у сям’і ваенных. Бацька, Уладзімір Фёдаравіч Губарэнка, удзельнічаў у баях на Халхін-Голе, прайшоў усю Вялікую Айчынную вайну, якую закончыў у Берліне, быў цяжка паранены. Маці таксама ваявала, працавала ў медыцынскім эвакашпіталі, дзе яны і пазнаёміліся. Калі пажаніліся, пераехалі на радзіму бацькі – у Алтайскі край.

У канцы ХVIII ст. у сувязi з неабходнасцю ўмацавання заходнiх рубяжоў Расiйскай імперыі ўрад вырашае пытанне аб узвядзеннi на месцы старажытнага горада Брэст-Літоўска (цяпер Брэст) ваеннай крэпасцi, якая б змагла служыць апорным пунктам для дзеючай армii ў гэтым раёне. Усяго на заходняй гранiцы меркавалася ўзвесцi дзесяць магутных крэпасцей першай лiнii, у т. л. крэпасць Брэст-Лiтоўск.

У 1796 годзе iнжынер-генерал Карл Іванавіч Оперман склаў iнструкцыю «Для агляду новай гранiцы з Прусiяй i Аўстрыяй», дзе выказаў меркаванне аб выкарыстаннi Брэст-Лiтоўска. Хутка на разгляд было прадстаўлена некалькi праектаў крэпасцей. Канчатковае рашэнне аб будаўнiцтве Брэст-Лiтоўскай крэпасцi зявiлася ў 1829 годзе. К. I. Оперман па загадзе імператара пасылае будаўнiка ўмацавання iнжынер-палкоўнiка А. I. Фельдмана для ўзгаднення праектаў крэпасцi з мясцовасцю i для праектавання ўмацаванняў.

Музей гераічнай абароны Брэсцкай крэпасці (так пачаткова ён называўся) адкрыты 8 лістапада 1956 года згодна Дырэктыве глаўкома Сухапутных войск Маршала Савецкага Саюза І. С. Конева ад 17 ліпеня 1956 года. У першы дзень работы яго наведалі каля 2500 чалавек. Экскурсаводамі тады былі Таццяна Канстанцінаўна Ніканава, Іван Трафімавіч Касых, Міра Маркаўна Слепакова, Уладзімір Піліпавіч Гаўрасаў.

У канцы ХVIІІ ст. пасля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай узнікла неабходнасць умацавання заходніх рубяжоў Расіі. У 1796 годзе інжынер-маёр К. І. Оперман склаў інструкцыю “Для осмотра новой границы с Пруссией и Австрией”. Урад Расійскай імперыі разглядаў прапанову К. І. Опермана аб узвядзенні на працягу 1200 км заходняй граніцы дзевяці магутных крэпасцей першай лініі: у Лібаве, Коўне, Мерачы, Гродне, Брэст-Літоўску, Луцку, Лановічах, Камянцы-Падольскім, Сароках.

Гарады-героі – сімвал славы савецкага народа, прыклад яго масавага гераізму і самаахвярнасці. Званне “Горад-герой” у якасці дзяржаўнай узнагароды было ўстаноўлена 8 мая 1965 года Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР. Першымі гарадамі-героямі сталі Масква, Ленінград, Валгаград, Кіеў, Адэса і Севастопаль, якія вызначыліся гераічнай абаронай у час Вялікай Айчыннай вайны.

Аляксей Фёдаравич Наганаў нарадзіўся 15 лютага 1915 года ў вёсцы Красная Рака (цяпер у Старамайнскім раёне Ульянаўскай вобласці) у сялянскай сям’і. У 1926 годзе яго бацькі ўступілі ў толькі што арганізаваны калгас.

Пётр Міхайлавіч Гаўрылаў нарадзіўся 30 чэрвеня 1900 года ў вёсцы Альведзіна Казанскай губерні (цяпер Пестрачынскі раён Рэспублікі Татарстан) у сялянскай сям’і. Падлеткам батрачыў, у 1915 годзе паехаў у Казань, працаваў чорнарабочым на адным з заводаў.

Старонка 3 з 4